[sbu_post_image]
كم كاری و پركاری تیروئید با وجود اینكه ضد هم هستند اما در عمل هر دو می توانند موجب ناتوانی زنان در تخمک گذاری و نازایی آنان شوند. هورمون های تیروئیدی از طریق مکانیسم های زیر می توانند روی تخمدان ها تأثیر بگذارند، با ما همراه باشید تا با تاثیر بیماری های تیروئید بر ناباروری آشنا شویم.
1- هیپوتیروئیدیسم با کاهش گلوبولین متصل شونده به هورمون جنسی (SHBG) سبب کاهش تستوسترون توتال و افزایش تستوسترون آزاد می‌شود.
2- هیپوتیروئیدیسم اولیه (افزایش TSH و کاهش Free T4) مشاهده می‌شود و نیز هیپوتیروئیدیسم ثانویه (کاهش TSH و Free T4) كه با افزایش ترشح TRH از هیپوتالاموس باعث افزایش رهایی پرولاکتین از آدنوهیپوفیز و در نتیجه کاهش تخمک‌گذاری می‌شود.
3- هورمون های تیروئید همچنین اثر سینرژیسم با FSH برای تحریک سلول‌های گرانولوزا در تولید پروژسترون دارند.
4- هورمون تیروئید در لقاح یافتن تخمک هم نقش دارد.
5- دو فاکتور خودایمنی در تیروئید (که عبارتند از آنتی‌تیروگلوبولین آنتی‌بادی وAnti TPO یا آنتی میکروزومال آنتی‌بادی)، می‌توانند مانع لقاح تخمک شوند.
با توجه به اینکه قسمت اصلی و فانکشنال هورمون تیروئید قسمت آزاد آن است و میزان توتال می‌تواند بسته به حالات فیزیولوژیک مثل حاملگی و بیماری‌هایی مثل بیماری‌های کبد و کلیه تغییر کند (با تغییراتی که بر روی TBG ایجاد می‌شود)، بهتر است بخش آزاد هورمون تیروئید اندازه‌گیری شود. اختلالات تیروئیدی می‌توانند منجر به ایجاد کیست در تخمدان شوند. شایان ذکر است درمان کم کاری تیروئید در اکثر موارد به نرمال شدن سطح پرولاکتین منجر می‌شود.
علل ناباروری در مردان
ناباروری یک مشکل شایع است که بسیاری از جوانان امروزی با آن مواجه هستند. این مشکل می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله اختلالات هورمونی، عفونت‌ها، آلودگی هوا، پارازیت‌ها، استرس‌ها و فشارهای زندگی روزمره رخ دهد. این مشکل همیشه بر دوش زوجین جوان بوده است.
اختلالات هورمونی و بیماری‌های عفونی بیشترین علت ناباروری در زوجین ایرانی هستند. علاوه بر این، مردان معمولاً ناباروری خود را اعلام نمی‌کنند، اما در بیشتر مواردی که به ما مراجعه می‌کنند، عامل ناباروری مردان است. بیشترین علت ناباروری در مردان بیماری‌های ویروسی دوران کودکی و نوجوانی مانند اوریون است. این عفونت‌ها می‌توانند در دوران بچگی برای مردان رخ دهند و در بزرگسالی باعث ناباروری آنها شوند.
مصرف مشروبات الکلی، دخانیات و داروهایی که بدون تجویز پزشک مصرف می‌شوند، علت دیگر ناباروری در مردان است. به‌طور کلی، برای جلوگیری از ناباروری، باید به سلامتی خود دقت کرده و از مواردی مانند مصرف مشروبات الکلی و دخانیات خودداری کرد. همچنین، برای پیشگیری از بیماری‌های ویروسی در دوران کودکی و نوجوانی، باید از واکسیناسیون استفاده کرد و در صورت ابتلا به بیماری‌های عفونی، به طور سریع و موثر آنها را درمان کرد.
علل ناباروری در زنان
در ابتدای دوره قاعدگی، غدة آدنوهیپوفیز، هورمون‌های LH و FSH را ترشح می‌کند. FSH با تأثیر بر سلول‌های گرانولوزای فولیکول‌ها، فرآیند تکامل فولیکول‌ها و تولید اووسیت را تحریک می‌کند. ترشح FSH تحت کنترل دو کمپلکس پروتئینی به نام اکتیوین و Inhibin است. اکتیوین باعث تحریک و Inhibin سبب مهار ترشح FSH می‌شود. در زنان، این دو ترکیب از تخمدان، غدة هیپوفیز و جفت ترشح می‌شوند. در ابتدای فاز فولیکولار، با تأثیر FSH روی سلول‌های گرانولوزای فولیکول‌ها، تولید Inhibin B افزایش می‌یابد. همزمان با افزایش Inhibin B، FSH در انتهای فاز فولیکولار کاهش می‌یابد و زمانی که تخمک آزاد می‌شود، میزان هورمون FSH کاهش بیشتری پیدا می‌کند. اگر تخمکی آزاد نشود، میزان این هورمون همچنان بالا مانده و احتمالاً هیپوفیز تلاش می‌کند تا تخمدان را به آزادسازی تخمک تحریک کند. در انتهای فاز لوتئال، جسم زرد تحلیل رفته، تولید استروژن و پروژسترون کاهش و در نتیجه FSH افزایش مختصری می‌یابد. کاهش استروژن و پروژسترون در ابتدای دوره قاعدگی، می‌تواند تأثیر بیماری‌های تیروئید بر ناباروری را افزایش دهد و اثر مهار کننده ترشح FSH را حذف کند و یک پیک افزایش FSH در روز سوم دوره قاعدگی ایجاد شود.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” عوامل موثر بر باروری و ناباروری ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ناباروری مطالعه فرمایید.
منبع: جدیدترین یافته های مامایی. برترین ها
