بیماری های چشم در افراد دیابتی

[sbu_post_image]

در بیماران دیابتی که قند خون آنها به خوبی تحت کنترل است تا حد زیادی می توان از عوارض چشمی دیابت جلوگیری کرد و یا آن را به تعویق انداخت، ولی در بیمارانی که قند خون آنها بالا می باشد به مرور زمان قند خون بالا می تواند سبب پیدایش تغییراتی در رگ های کوچک بدن از جمله عروق شبکیه چشم شود و موجب بروز بیماری های چشم در افراد دیابتی مانند کاتاراکت (آب مروارید)، گلوکوم (آب سیاه) و یا رتینوپاتی (از بین رفتن عروق شبکیه) گردد.

انواع رتینوپاتی

رتینوپاتی یک اصطلاح کلی است که برای توصیف مشکلات عروقی در شبکیه چشم استفاده می‌شود و در صورت عدم درمان می‌تواند به نابینایی منجر شود. برای پیشگیری از خونریزی شبکیه، کنترل دقیق قند خون و فشار خون اهمیت دارد. رتینوپاتی به دو نوع تکثیری (پرولیفراتیو) و غیر تکثیری (غیر پرولفراتیو) تقسیم می‌شود.

در نوع غیر تکثیری، به علت وجود قند و رسوب آن در عروق شبکیه، تنگی رخ می‌دهد. این تغییر ممکن است محسوس نباشد و علائم خاصی نداشته باشد، اما اگر نقطه حساس دید در شبکیه (ماکولا) را درگیر کند، کاهش بینایی رخ می‌دهد که بهتر است تحت درمان چشم پزشک قرار گیرد. در نوع تکثیری، که حالت پیشرفته و خطرناک‌تری است، عروق آسیب‌دیده دچار انسداد می‌شوند و از بین می‌روند و عروق جدید ضعیف و شکننده رشد می‌کنند که ممکن است منجر به خونریزی در سطح شبکیه شوند و باعث مرگ قسمتی از شبکیه شوند و اختلال بینایی ایجاد کنند.

بعضی از بیماران علائم را شبیه به پرنده مگس و برخی اشکالی شبیه به عنکبوت توصیف می‌کنند و برخی دیگر آن را مانند نگاه کردن از پشت پرده تاریک توصیف می‌کنند.

خونریزی شبکیه در دیابت

خونریزی شبکیه، یک حالت نگران کننده است که ممکن است در بیماران ایجاد رعب و وحشت کند، اما در واقع خطرناک نیست. با استفاده از لیزر درمانی، این نوع خونریزی ها قابل درمان هستند، بنابراین معاینات دوره ای چشم بسیار مهم است. در بیماران دیابتی نوع 1، که اکثرا کودکان هستند، پس از گذشت 5 سال از شروع بیماری، معاینات چشم پزشکی لازم است. در بیماران دیابتی نوع 2، از زمان تشخیص بیماری، سالی یکبار معاینه چشم لازم است. لیزر درمانی در 80 درصد موارد، می تواند دید بیمار را حفظ و بهتر نماید.

در صورتی که اختلال در عروق شبکیه چشم ایجاد شود، ورزش ها و فعالیت هایی که فشار داخل چشم را بالا می برند، مانند وزنه برداری و دویدن سریع، خطرناک هستند و ممکن است خونریزی داخل چشم را ایجاد کنند. ورزش های سبک مانند پیاده روی، شنای آرام، رکاب زدن آرام روی دوچرخه ثابت، نرمش های سبک و یوگا پیشنهاد می شوند. تجربه از دست دادن دید و یا کاهش بینایی بسیار ناراحت کننده است و نیاز به مشاوره و حمایت کامل خانواده دارد.

رتینوپاتی دیابتی به عنوان اصلی‌ترین عامل اختلال بینایی در گروه سنی 25 تا 74 سال مطرح است. تقریباً در 25 درصد از افراد دیابتی، یک شکل از رتینوپاتی وجود دارد. زنان مبتلا به دیابت قبل از بارداری (pre-GDM) باید قبل از بارداری و در سه ماهه اول آن مورد معاینه قرار بگیرند و معاینه چشم سالیانه را یکبار تکرار کنند. اما افراد مبتلا به دیابت بارداری (GDM) به رتینوپاتی دچار نمی‌شوند.

دیابت به عنوان شایع‌ترین عامل نابینایی قابل پیشگیری در جهان شناخته می‌شود. هرگونه بیماری چشمی در افراد دیابتی باید با جدیت مورد توجه قرار گیرد. بینایی ممکن است به علت فلج اعصاب حرکتی چشم و تاری دید ناشی از رتینوپاتی یا کاتاراکت آسیب ببیند. در صورت وجود علائم خطر در بیماران، معاینات چشمی باید هر شش ماه یکبار توسط چشم پزشک انجام شود. علائم خطر شامل گذشت بیش از 10 سال از بیماری دیابت، آلبومینوری، فشار خون بالا، نوروپاتی، قطع اندام تحتانی ناشی از دیابت، پیوند کلیه و دیالیز می‌باشد. در افراد مبتلا به رتینوپاتی، فشارخون باید زیر 130/80 میلیمتر جیوه جیوه و سطح HbA1c کمتر از 7 درصد باشد.

خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” درمان دیابت و مرض قند ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بیماری های چشم به علت دیابت مطالعه فرمایید.

منبع: کتاب راهنمای دیابت