[sbu_post_image]
رشد قدی از دوران جنینی داخل رحم آغاز می‌شود و بعد از آن هم ادامه پیدا می‌کند. طوری که بعد از تولد در دو سال اول بیشترین رشد را داریم. در زمان تولد بچه‌ها به طور متوسط حدود 50 سانتی‌متر قد دارند. در سال اول 5 سانت و در سال دوم 12 تا 13 سانت دیگر به آن اضافه می‌شود. بعد از آن سرعت رشد کم می‌شود و تا زمان بلوغ حدودا سالی 6 سانتی‌متر به طول قد اضافه می‌شود. در زمان بلوغ نیز جهش رشد قد را داریم که در دخترها حدود 20 تا 25 سانتی‌متر و در پسرها حدود 25 تا 30 سانتی‌متر به طول قدشان اضافه می‌شود. زمان بسته شدن صفحه رشد در دخترها بین 15 تا 17 سالگی و در پسرها بین 16 تا 18 سالگی است. بعد از بسته شدن صفحه رشد دیگر افزایش قد نداریم. به همین خاطر با بلوغ زودرس و کوتاهی قد، هرگونه تبلیغی مبنی بر افزایش قد بعد از بلوغ بیشتر شبیه به کلاهبرداری است. درکل تبلیغاتی که در مورد داروها، صندل‌های افزایش قد و… می‌شود، پایه و اساس علمی ندارند.
تاثیر بلوغ زودرس بر افزایش قد
یکی از عوامل تأثیرگذار بر قد، سن بلوغ است. هر چه بلوغ زودتر اتفاق بیفتد، رشد قد نیز سریع‌تر خواهد بود. اگر قد یک کودک را در زمان بلوغ با همسالانش مقایسه کنیم، مشاهده خواهیم کرد که او در این زمان از همه بلندتر است. اما پس از بسته شدن صفحات رشد، دیگر افزایش قد نخواهد داشت و در نتیجه، این افراد در آینده نسبت به بقیه کوتاه‌تر خواهند بود. در ارزیابی بلوغ از جداول و منحنی‌های رشد استفاده می‌شود تا اگر قد فرد پایین‌تر از این منحنی‌ها باشد، ارزیابی‌های آزمایشگاهی و رادیولوژی انجام شود. برای تعیین سن استخوانی فرد، معمولاً عکس مچ دست گرفته می‌شود و سپس براساس سن تخمین زده می‌شود که آیا نیاز به درمان و به تعویق انداختن بلوغ هست یا خیر. یک نکته دیگر نیز سرعت رشد است. ممکن است فرد براساس ژنتیک قد کوتاهی داشته باشد اما سرعت رشدش مناسب باشد. این افراد ممکن است فقط نیاز به مشاوره داشته باشند و به درمان دارویی نیاز نداشته باشند. هنگامی که بلوغ زودرس اتفاق می‌افتد، صفحات رشد به دلیل افزایش هورمون‌ها بسته می‌شود و در نتیجه، قد نهایی کوتاه‌تر خواهد بود.
بلوغ زودرس باعث می‌شود فرآیند رشد زودتر متوقف شود و در نهایت، افرادی که دچار بلوغ زودرس می‌شوند، کوتاه‌قد شوند. در بلوغ زودرس، پیدا شدن صفات ثانویه در پسران زودتر از ۹ سالگی و در دختران کمتر از ۸ سالگی است. عدم ظاهر شدن علائم بلوغ در پسران تا ۱۴ سالگی و در دختران تا ۱۳ سالگی را بلوغ دیررس می‌نامیم، که عوامل این دو مورد باید مورد بررسی و درمان قرار گیرند.
بلوغ تحت تأثیر ترشحات هورمون‌های غده هیپوفیز قرار دارد. این غده نیز تحت تأثیر مغز یا غده هیپوتالاموس است. ساعت بیولوژیک بدن به نحوی تنظیم شده است که در نوجوانی فعال می‌شود و هورمون‌هایی ترشح می‌شود که باعث می‌شود غدد جنسی وارد دوران بلوغ شوند و ما صفات ثانویه را بعد از بلوغ در دختران و پسران مشاهده کنیم. شناسایی شرایط زمینه‌ای بلوغ زودرس و دیررس اهمیت دارد. شرایط متفاوتی باعث ایجاد اختلال در تنظیم سن بلوغ، بلوغ زودرس و کوتاهی قد می‌شود که از دلایل عمده آن می‌توان به بیماری‌های هورمونی، بیماری‌های غدد هیپوفیز، هیپوتالاموس، کم‌کاری غده تیروئید یا ترشحات و فعالیت زودهنگام غدد جنسی اشاره کرد.
برای آشنایی با ” درمان بلوغ زودرس ” و ” روش های افزایش قد ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: بیتوته. میگنا. باشگاه خبرنگاران جوان
