شوره سر یا سبوره با پوسته‌ریزی پوست سر مشخص می‌شود که همراه با خارش و گاهی اوقات همراه با قرمزی ودلمه می‌باشد.پوسته‌های سفید رنگ در لابلای موها که گاهی روی شانه‌ها ریخته و از نظر زیبائی و اجتماعی ناخوشایند است. شوره سر نوع خفیف درماتیت سبوروئیک می‌باشد. درماتیت سبوروئیک یا درماتیت شوره‌ای به ضایعات قرمز و پوسته‌دار پوست که با تولید سبوره (پوسته‌های چرب یا خشک سفید رنگ) و خارش همراه است، گفته می‌شود. این بیماری مسری نیست.
انواع
- شوره خشک : شوره خشک باعث خارش می شود در این حالت پوسته های کوچک آزادانه در مو پراکنده می شوند
- شوره مومی شکل: شوره های مومی شکل، روی پوست سر می مانند.
علل
شاید مهمترین تیوری مطرح شده در مورد علت شوره سر در طبّ جدید آن است که نوعی قارچ به نام «مالاسزیا گلوبوسا» که روی پوست سر زندگی می کند باعث ایجاد این مشکل است. امّا با توجّه به این که این قارچ روی پوست سر همه ما وجود دارد لابد علّتی باعث می شود که فقط بعضی از ما، آن هم در دوره های خاصّی از زندگی دچار مشکل شویم. علّت های احتمالی که برای این قضیه شمرده شده اند عبارتند از:
- عدم تعادل هورمونی
- تعرق بیش از اندازه
- واکنش های آلرژیک
- بهداشت ناکافی
- تغذیه و سطح سلامت ضعیف
- کمبود خواب
- ارث
- شستن و خشک کردن نادرست موها
- استفاده از کلاه های تنگ و چسبان
- استفاده مکرر از محصولات آرایشی مو
- هوای سرد
- آب و هوای خشک
- گرمای بیش از اندازه
عوامل تشدید
اگرچه هر فردی ممکن است دچار شوره سر شود ولی عوامل خاصی وجود دارند که می‌توانند شما را بیشتر مستعد ابتلا به این مشکل کنند این عوامل عبارتند از:
- سن: شوره سر معمولا در سنین بلوغ شروع می‌شود یعنی همان سنینی که سروکله آکنه هم پیدا می‌شود.
- جنس: از آنجایی که آقایان بیشتر از این مشکل گلایه دارند. برخی دانشمندان حدس می‌زنند که ممکن است هورمون‌های مردانه در ایجاد شوره نقش داشته باشند.
- پوست سر و موی چرب: مالاسزیا از چربی روی پوست سر تغذیه می‌کند، بنابراین وجود چربی فراوان روی پوست سر، شما را بیشتر در خطر ابتلا به شوره قرار می‌دهد.
درمان
متاسفانه هیچ گونه درمان قطعی برای از بین بردن شوره وجود ندارد. (ممکن است با استفاده از نوعی داروی خاص برای مدتی قطع شده اما مجدداً شروع شود) اما در این میان راههای وجود دارند که با استفاده از آنها می توانید میزان شوره را کم کنید.
- اگر میزان آن زیاد نیست و در حد متوسط قرار دارد، می توانید روزی دوبار موهای خود را با شامپوی معمولی بشویید. با این کار تقریباً تمام شوره ها از بین خواهند رفت.
- سعی کنید از شامپوهای معمولی استفاده کنید. شامپوهایی که قدرت پاک کنندگی بالایی دارند، پوست سر را خشک کرده و موجب می شوند که میزان شوره ها بیشتر شود.
- اگر احساس کردید که استفاده از شامپوهای معمولی اثری بر روی موهایتان ندارند، از انواع ضد شوره استفاده کنید. اثر این نوع شامپوها پس از گذشت چند هفته کاملاً قابل رویت خواد بود.
- انتخاب یک نوع شامپو که مناسب موهایتان باشد، نوعی فرایند آزمون و خطاست. به هر حال باید شامپوهای مختلف را استفاده کنید تا ببینید کدامیک از آنها بیش از سایرین بر روی موهای شما اثر مثبت می گذارد. همچنین تغییر نوع شامپو به صورت دوره ای، برای موها نیز مفید است.
- زمانیکه شامپوی ضد شوره ای را که مناسب موهایتان است پیدا کردید، در اولین دوره مصرف، سطح پوست سر پاک می شود و در مرحله بعدی شوره ها به طور کلی از بین می روند.
- زمانیکه از شامپوی های ضد شوره استفاده می کنید، باید دو مرتبه سر خود را بشویید. بار اول پوست های مرده سطحی سر از بین می رود و مرتبه دوم شوره سر درمان خواهد شد.
پیشگیری
بطوری کلی نمی‌توان از شوره سر پیشگیری قطعی بعمل آورد ، اما برای به حداقل رساندن شدت یا دفعات شعله‌ور شدن بیماری شوره سر می‌توانیم از روش های زیر استفاده نماییم.
- اگر پوست سر خارش زیادی را دارد هرگز آنرا با ناخن نخارانید چرا که این کار ممکن بوده که سبب ایجاد عفونت شود و در عوض از نوک انگشتان برای این کار استفاده نمایید.
- روزهایی که هوا خیلی سرد، بادی، و یا آفتابی شدید بوده اگر می خواهید برای مدت زمان طولانی در فضای آزاد باقی بمانید، کلاه نرم و راحتی را به سر خود بگذارید.
- پرهیز از خارش پوست سر ، ماساژ پوست سر و استفاده از فشار پخش شده ی دوش آب در هنگام شستشو و استفاده از آب با گرمای مناسب برای شستشوی سر (همیشه از اب ولرم برای شستشو استفاده شود)
- خشک کردن موی سر بدون استفاده از خشک کن و در صورت استفاده با دمای پائین یا همان باد سر سشوار ، بهداشت سر و عوض کردن دائم روکش بالش خواب ، عدم استعمال دخانیات در صورت امکان و در مکان هایی که زیاد از سیگار و قلیان استفاده میکنند دوری کنید
- مصرف رنگ مو و محصولات حالت دنده مو که در ان الکل به کار رفته باشد را محدود کرده چرا که مصرف الکل باعث خشک شدن موها شده.
- به اندازه کافی از ویتامین ها به خصوص گروه B در رژیم غذایی خود استفاده نمایید زیرا این ویتامین از بروز شوره سر جلوگیری می نمایند.
- رعایت رژیم غذایی:درصورتی که شوره سر در اثر بدغذایی باشد رژیم غذایی مناسب برای آن توصیه می‌شود. پرهیز از خوردن چربی‌های حیوانی، پرهیز از زیاده‌روی در مصرف شیرینی‌ها ، شکلات ، آجیل ، غذاهای سرخ شده و پر ادویه و غذاهایی که روی آنها فرایندهایی انجام گرفته مانند انواع کنسروها و قهوه غلیظ سلامت را به موها باز گردانده و خوردن سبزی ها و میوه‌ها و مواد پروتئین‌دار به مقدار زیادی برای درمان شوره سر توصیه شده و غذاهایی که داری ویتامین های A ،E ، B و پروتئین را به حد کافی دارند، از شوره سر جلوگیری خواهند کرد.
از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)
