دلایل پزشکی زیادی برای توجیه عدم افزایش قد و کوتاه قدی کودکان وجود دارد مانند اختلال در عملکرد هورمون رشد، کمکاری غدهی تیروئید، سندرم ترنر، سوء تغذیه ،ناراحتیهای رودهای و کلیهها. اکثر کودکان قد کوتاه از نظر سلامتی نرمال هستند، ولی ممکن است از نظر ژنتیکی افزایش قد نداشته باشند یا از لحاظ رشد، کمی تأخیر داشته باشند.
بچهها به صورت نرمال از بدو تولد تا ۱۲ ماهگی حدود ۲۳ تا ۲۸ سانتیمتر افزایش قد طبیعی دارند. در حالی که در سنین ۱تا ۳ سالگی فقط ۵/۷ تا ۱۳ سانتیمتر افزایش قد دارند. در اکثر کودکان ۶ تا ۱۸ماهه، مقدار رشد به صورت نوسانی بالا و پایین میرود. اما با رسیدن کودک به سن ۲۴ ماهگی، نمودار رشد او نظم ثابتی به خود میگیرد و رشد بدون نوسانات قابل مشاهده ای طی میگردد.
از ۳ سالگی تا زمان بلوغ، سالانه ۵/۴ تا ۷ سانتیمتر به قد کودک افزوده میشود. زمانی که سن کودک به زمان شروع بلوغ نزدیک میشود، مقدار افزایش قد به ۴سانتیمتر در سال می رسد. به محض شروع سن بلوغ، دوران جهش رشد شروع میگردد که در آن زمان رشد قدی به حداکثر سرعت رشد یا به عبارتی به قلهی رشدی میرسد. این فاصلهی زمانی در دختران بین سنین ۱۰ تا ۱۲سالگی و در پسران ۱۲ تا ۱۴ سالگی میباشد که در طی این ۲سال سالانه دختران ۸ تا ۹ سانتیمتر و پسران ۵/۱۰ سانتیمتر افزایش قد مییابند. پس از جهش رشد، دوباره میزان افزایش قد کاهش مییابد که دختران پس از شروع قاعدگی تا رسیدن به حداکثر رشد قدی، تا حدود ۷ سانتیمتر سالانه به قدشان افزوده میشود. دختران و پسران اصولاً تا سنین ۱۴ تا ۱۶ سالگی به قدشان افزوده میشود که البته در پسران ممکن است تا ۲ سال بیشتر یعنی تا ۱۸ سالگی ادامه یابد . تفاوت رشد قدی در دختران به شروع زمان قاعدگی آنها بر میگردد.
آزمایش علل عدم افزایش قد
در میان آزمایشهای مختلف که هدف آن بررسی علل عدم افزایش قد میباشد، اندازه گیری سن استخوان میباشد که توسط رادیوگرافی با اشعهی X قابل اندازهگیری است. اصولاً از مچ دستچپ اشعهی X را میگذرانند و بر اساس آن، سن استخوان فرد به ترتیب زمان مشخص میگردد. اگر سن استخوان فرزند شما خیلی کمتر از سن طبیعی وی باشد، پس حتماً استخوان فرزند شما ظرفیت باقی ماندهای برای ادامه رشد (تا زمانی که بهطور طبیعی انتظار رشد داریم یعنی تا زمان اتمام دوران بلوغ) را دارد. دختران معمولاً تا سن استخوانی ۱۴ سالگی رشد میکنند و پسران پس از سن استخوانی ۱۶ سال رشدشان متوقف میشود (با حداکثر مقدار رشد در سن ۱۴سالگی).
اگر تمایل به آشنایی بیشتر از روش های افزایش قد دارید، بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: دانشنامه سلامت