تقریباً هر انسانی در مقاطعی از زندگی خود با نوعی از مشکلات دهان و دندان مواجه شده است. گاهی اوقات مشکلات دندان در اثر عدم رعایت بهداشت دندانها و یا مراقبت ناصحیح از آنها ایجاد میشود، در حالی که بعضی اوقات این مشکلات صرفاً به خاطر وراثت است. ارتودنسی بزرگسالان موجب بهبود ظاهر صورت و لبخند، بهبود سلامت دندان ها و لثه و در نهایت منجر به افزایش اعتماد به نفس می گردد. نامرتبی دندان کودکان به هرگونه تماس غیر مناسب دندانهای فک بالا بر روی دندانهای فک پایین یا قرارگیری نامناسب دندانها در کنار یکدیگر اشاره دارد. این شرایط با مشکلات مختلف همچون اوربایت، آندربایت و کراس بایت و نیز ازدحام دندانها در دهان مربوط است. با وجودی که حدود ۹۰ درصد کودکان در سنین مدرسه با مقداری نامرتبی در ارتباط با دندانهای خود مواجه هستند، فقط حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد آنها دچار مشکلات شدید در این رابطه بوده و نیاز به استفاده از روش‌های درمان مناسب ارتودنسی بزرگسالان برای رفع مشکل خود دارند. همچنین در اکثر موارد، درمان مشکل نامرتبی دندانها برای اهداف زیبایی (و نه اهداف درمانی) مورد توجه افراد قرار می‌گیرد.
ارتودنسی علاوه بر این که درمانی اصلاحی است، یک روش پیشگیری نیز محسوب میشود و برای جلوگیری از نامرتب و کج شدن یا به‌هم فشردگی دندانها به کار برده میشود. در حقیقت برخی کودکان با بهره‌گیری از ارتودنسی پیشگیری از نیاز به درمان‌های بسیار تهاجمی‌تر بعدی رهایی می‌یابند. در فک کودکان پس از تکمیل ارتودنسی پیشگیری فضای کافی جهت رویش دندانهای دائمی ایجاد میشود، همچنین مراقبت های ارتودنسی بعد از درمان از اهمیت بالایی برخوردار است. همه افراد دوست دارند دندانهای زیبا و سفید و همچنین لبخند رویایی داشته باشند. امروزه علاوه بر ارتودنسی از ونیر لامینیت دندان برای داشتن دندانهای زیبا استفاده میشود ، ارتودنسی با لمینت برای درمان مشکلات نامرتبی دندانها مناسب نیست و ارتودنسی همچنان بهترین و مناسب‌ترین روش برای طرح لبخند زیبا میباشد.
فرایند کامل درمان دندان اضافی شامل کشیدن دندان اضافی یا دندانهای دیگر توسط دندانپزشک است. جراحی دهان و دندان نیز ممکن است ضروری باشد که بستگی به محل وجود دندان اضافی دارد. کشیدن دندان تحت بیهوشی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام میشود که انتخاب آن به میزان شدت مشکل بستگی دارد.
برای پیشگیری از بروز مشکلات دندانی آتی، باید کود ک توسط یک ارتودنتیست در سنین زیر ۷ سالگی مورد معاینه قرار گیرد. ارتودنتیست در خلال این معاینه می‌تواند دندان اضافی کودک را دیده و مشکل را قبل از این که دندان اضافی باعث ایجاد اختلال در رشد دندانهای دائمی شود درمان کند. در اسرع وقت برای درک میزان شدت شرایط و یافتن بهترین روش درمانی با یک دندانپزشک مشورت کنید. بسیاری از بیمه‌های دندانپزشکی هزینه درمان دندان اضافه را پوشش می‌دهند زیرا درمان این عارضه جزو اقدامات پیشگیرانه محسوب میشود.
کاشت دندان غالباً بهترین روش برای جایگزینی دندان از دست رفته است و در زیبایی لبخند تاثیر دارد. ارتودنسی نامرئی نیز بر زیبایی لبخند تاثیر دارد و گاهی دو درمان ارتودنسی و ایمپلنت برای زیباتر کردن لبخند در کنار هم استفاده می شود. در بیمارانی که نیاز به درمان ارتودنسی نامرئی دندان همراه با جراحی فک دارند، هزینه ارتودنسی دندان چون در دو مرحله قبل و بعد از درمان انجام میشود بیشتر خواهد بود و هزینه درمان جراحی که ممکن است توسط جراح فک و صورت انجام میشود، جدا از هزینه و قیمت ارتودنسی نامرئی خواهد بود.
مینی اسکرو پیچ یا میخی کوچک است که در فک قرار داده میشود تا ارتودنتیست بتواند به کمک آن دندانهای را به سمت صحیح حرکت داده و از حرکت دندانها در مسیر اشتباه پیشگیری کند. توجه نمایید در صورت تمایل به عمل بینی و ارتودنسی ، جراحی زیبایی بینی (رینوپلاستی) بهتر است بعد از ارتودنسی صورت گیرد
مراحل درمان ارتودنسی
ویزیت اول شما شامل مراحل زیر خواهد بود :
مشاوره
در طول مشاوره رایگان، دکتر به معاینه دندان ها، فک، لثه، ساختار استخوانی و ارزیابی سلامت کلی دندان ها می پردازد. پزشک همچنین تشخیص خواهد داد که آیا نیاز به انجام ارتودنسی می باشد یا خیر؟ و در صورت نیاز به انجام ارتودنسی، زمان مورد نیاز و طرق مختلف انجام آن بررسی خواهد شد.
در طول این جلسه شما می توانید تمامی سؤالات خود را از دکتر جمیلیان سؤال نمائید و ناراحتی و نگرانی های خود را بر طرف نمائید.
رکوردهای تشخیصی
پس از اینکه دکتر جمیلیان لزوم معالجه شما را تشخیص داد، وارد مرحله رکورد تشخیصی می شود که شامل موارد زیر است :
۱) قالب گیری دندان ها
۲) انجام رادیوگرافی سر و صورت
۳) گرفتن عکس Digital از فکین و صورت
این رکوردها، ما را قادر می سازد تا بهترین و دقیقترین تشخیص را انجام دهیم و از فواید ارتودنسی بهره ببرید. در این زمان دکتر همه چیز را برای شما به طور کامل شرح می دهد که شامل نوع و روش درمان، مراحل مختلف درمانی، لزوم به جراحی و درآوردن دندان ها یا عدم نیاز به آنها می باشد. دراین هنگام زمان تخمینی درمان و هزینه آن با شما در میان گذاشته می شود. هر بیمار ارتودنسی دارای یک ناهنجاری خاص از جمله کجی دندان است که طرح درمان مخصوص به خود را دارد.
مدت زمان استفاده:
شرط لازم برای موفقیت درمان با این دستگاهها، رعایت بهداشت دهان و دندان در ارتودنسی و استفاده کافی از آنها با توجه به دستوری است که ارتودنتیست توصیه می کندکه در اغلب موارد نیازمند استفاده دائمی در طی شبانه روز است.در اوایل درمان این دستگاهها تنها در هنگام صرف غذا از دهان خارج می شوند . استفاده ناکافی از این دستگاهها و کامل نکردن طول درمان ارتودنسی منجر به عدم امکان قرار گیری درست آنها در دهان، درد و ناراحتی و لقی دندانها و از بین رفتن نتایج درمانی بدست آمده می شود.
نحوه برداشتن پلاک ارتودنسی : جهت برداشتن پلاک از ناخن انگشت اشاره هر دو دست کمک گرفته و گیره های روی دندانهای کرسی را آزاد نمائید و ازگرفتن اجزاء سیمی دیگر اجتناب کنید .
عوارض ارتودنسی چیست؟
بیمارانی که متقاضی درمان ارتودنسی دندان هستند باید بهداشت بسیارخوبی داشته باشند، چون در شرایط قرارگیری پلاک های متحرک و به خصوص براکت و سیم های ثابت رعایت بهداشت دهان مشکل تر می شود و اگر بیمار دقت و تمرکز کافی در رعایت بهداشت خود نداشته باشد، با توجه به انواع دندان ، دندان ها زیر براکت و سیم های ارتودنسی به سرعت دچار پوسیدگی می شوند.
یکی از مشکلات ارتودنسی ، احتمال برگشت درمان است. به اصطلاح «برگشت» بخشی جدایی ناپذیر از درمان ارتودنسی است. این وضعیت درصورتی که بیمار دستور متخصص را برای استفاده منظم از پلاک های نگهدارنده بعد از درمان ثابت نادیده بگیرد یا در بیمارانی که توسط دندانپزشک غیرمتخصص ارتودنسی درمان شده اند، مشاهده می شود.
پس از درمان ارتودنسی
پس از درمان ارتودنسی دندان بیمار باید از ریتنیر یا نگهدارنده ارتودنسی برای ردیف ماندن دندانهای مرتب شده کمک بگیردپس از آنکه ناهنجاری دندانی و یا فکی به کمک دستگاه های ارتودنسی برطرف گردید، کار شما با ارتودنتیست تمام نمی شود. بلکه پس از برداشته شدن دستگاه های ارتودنسی مرحله بعدی درمان شما که شامل حفظ نتایج بدست آمده می باشد آغاز می گردد. به این مرحله در ریتنشن (Retention) گفته می شود. بدین منظور بایستی از دستگاه هایی با عنوان نگهدارنده یا ریتینر ارتودنسی استفاده نمایید. بدیهی است، عدم موفقیت در رعایت دستورالعمل استفاده از این دستگاه ها منجر به بهم خوردن مجدد نظم دندانی فکی و برگشت مشکل ارتودنسی خواهد گردید. دستگاه های نگهدارنده به دو شکل کلی متحرک و ثابت موجود می باشند که در قسمت بعد به آن می پردازیم. نکته مهم دیگر پس از پایان درمان ارتودنسی، تصمیم گیری در مورد دندان های عقل است. اگر دندان های عقل فضای کافی برای رویش نداشته باشند، ممکن است زمینه را برای بهم ریختن مجدد دندانها فراهم کنند. در این صورت باید با مشورت دندانپزشک ارتودنتیست خود و در زمان مناسب نسبت به کشیدن آنها اقدام نمایید. در مطب یک متخصص ارتودنسی، هزینه ارتودنسی ثابت به صورت پیش پرداخت -حدود یک چهارم مبلغ کلی- دریافت می شود. سپس درمان ارتودنسی ثابت یا متحرک که حدود ١٨ تا ٢۴ ماه طول می کشد آغاز می شود و بقیه ی هزینه به صورت اقساط ماهیانه دریافت می گردد.
همچنین بعد از درمان برای جلوگیری از پوسیدگی باید جرم گیری و سفید کردن دندان انجام گیرد.
ارتودنسی سرامیکی با استفاده از بریس‌های سرامیکی که اولین بار در دهه ۱۹۸۰ میلادی عرضه شده‌اند، از آن زمان تاکنون از نظر دوام و مقاومت به لکه زدن، پیشرفت‌های زیادی کرده‌اند. امروزه این بریس‌ها به عنوان یک جایگزین بسیار خوب و رایج برای افرادی که می‌خواهند از روش‌های دیگری غیر از براکت‌های فلزی سنتی استفاده کنند، شناخته میشود. درمان ارتودنسی شامل تصحیح موقعیت نامناسب دندانها است. این درمان از طریق بریس‌های ارتودنسی انجام شده و از این طریق حرکت دندانها به سمت موقعیت مناسب و نیز قرارگیری هماهنگ آنها در کنار یکدیگر امکان‌پذیر میشود. برای رفع مشکلات دندان می‌توان از انواع مختلف بریس‌های ارتودنسی شامل بریس‌های نامرئی و بریس‌های شفاف یا ارتودنسی سرامیکی استفاده کرد. سرامیک نسبت به فلز شکننده تر بوده و در نتیجه ارتودنسی سرامیکی در خطر بیشتری برای ترک خوردن و یا شکستن قرار دارند. در صورتی که ارتودنتیست قصد استفاده از یک بریس سرامیکی را دارد، باید نسبت به دیگر افراد که از بریس های معمولی استفاده می کنند، جوانب احتیاط را بیشتر رعایت کنید. همچنین قرار دادن بریس های سرامیکی در غلاف خود و بر روی دندان ها به دلیل اصطکاک بیشتر آن ها، می تواند اندکی مشکل باشد. به علاوه از دیگر معایب ارتودنسی سرامیکی، سختی سرامیک از مینای دندان بیشتر بوده و شما باید به هنگام تماس پیدا کردن این دو، بسیار مراقب باشید.
در اکثر مواقع در طول درمان ارتودنسی شما میتوانید غذاهای مورد علاقه خود را مصرف کنید، اما آنچه در این میان از اهمیت زیاد برخوردار است، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن پس از تغذیه در ارتودنسی و استفاده منظم از دهان شویه میباشد. مشخص است که انجام این کار در صورت استفاده از ابزارهای ارتودنسی متحرک همچون بریس های نامرئی ساده میباشد. با این وجود صرف نظر از روش ارتودنسی انتخاب شده، رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان برای بیمار جهت دستیابی به بهترین نتایج درمانی ممکن لازم و ضروری است.
محاسبه تعرفه ارتودنسی بسته به ماهیت مشکل و مدت زمان لازم جهت درمان متغیر می باشد. از عوامل تاثیرگذار دیگر بر قیمت درمان، نیاز یا عدم نیاز به کشیدن دندان برای ارتودنسی، نیاز یا عدم نیاز به عمل جراحی فک و استفاده از سیستم های خاص ارتودنسی (ارتودنسی دیمون، ارتودنسی لینگوال، ارتودنسی اینوزلاین، براکت های سرامیکی و …) می باشد.
