شاید شما هم از افرادی هستید که احساس می کنید جدیدا بدون دلیل چاق شده اید. افرادی زیادی در هنگام مراجعه به کلینیک های کاهش وزن ذکر می‌نمایند که در ماههای اخیر بدون آن که تغییری در غذای خود داده باشند دچار افزایش وزن شده اند. واقعیت آنست که چاقی و افزایش وزن رخ نخواهد داد مگر آن که تعادل بین انرژی دریافتی و انرژی سوخت و ساز شما به هم بخورد و گاهی اوقات اختلالات هورمونی و چاقی بطور توام اتفاق می افتد.
چاقی و اختلالات هورمونی در یائسگی
یائسگی دوره‌ی سختی برای زنان است. تمام آمارها نشان می‌دهد که زنان با شروع این دوره چاق‌تر می‌شوند. به خاطر اینکه زنان در این دوره با تغییرات فیزیولوژی زیادی روبه رو می‌شوند از جمله اختلالات هورمونی مربوط به تخمدان، تشکیل سلولیت و غیره. البته به موازات اختلالات هورمونی، کاهش فعالیت‌های جسمی و همچنین امکان بروز اختلالات دیگر مثل اختلالات تیروئید نیز وجود دارد. البته باید بگوییم که افزایش وزن این دوره با تغذیه‌ی مناسب و انجام فعالیت‌های جسمی مرتب، قابل کنترل است. اغلب زنان بعد از یائسگی از چاقی ناحیه شکم رنج می‌برند.
برای پیشگیری از چاقی و اختلالات هورمونی در یائسگی باید عضلات شکمی را تقویت کرد. درمان‌های هورمونی جایگزین برای پیشگیری از اضافه وزن به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. امروزه حرف و حدیث‌های زیادی در خصوص این درمان‌ها وجود دارد و اگر میزان این داروهای هورمونی بیشتر شود برعکس عمل کرده و باعث چاقی می‌شوند.
چاقی ناشی از سندروم پیش از قاعدگی
برخی از زن‌ها قبل از شروع دوره‌ی عادت ماهانه از سندرم پیش از قاعدگی رنج می‌برند. این سندروم حاصل مکانیسم‌های پیچیده‌ای است که به عدم تعادل بین استروژن و پروژسترون مربوط می‌شود. سندروم پیش از قاعدگی می‌تواند باعث اضافه وزن یک یا دو کیلویی شود. البته این مسئله قبل از اینکه یک چاقی و اضافه وزن واقعی باشید حالت حجیم و متورم شدن بدن است. در این دوره خانمها باید به تغذیه، توجه بیشتری کنند و از نوشیدن مایعات کافئین‌دار و مصرف نمک و مواد غذایی شور خودداری کنند. اگر مشکل با این پرهیزها از بین نرود باید به پزشک مراجعه کنند.
چاقی و اختلالات هورمونی تیروئید
یکی از رایجترین اختلالات هورمونی، کم کاری تیروئید (هیپوتیروئید) است. زنانی که از این اختلال هورمونی رنج می‌برند بین ۴ تا ۵ کیلو چاق‌تر می‌شوند. البته در این مورد جای نگرانی نیست. این مشکل به خوبی درمان می‌شود.
پرکاری تیروئید (هایپرتیروئید) معمولاً به کاهش وزن منجر می‌شود ولی در حالت‌های استثنایی باعث اضافه وزن می‌شود. از این گذشته بیماری‌های بسیار نادر دیگری نیز وجود دارد که روی وزن تأثیر می‌گذارند مثل اختلال غدد سورنال یا اختلال هیپوفیز.
چاقی ناشی از استرس
شما ممکن است به علت تداوم استرس در زندگی … وزن اضافه کنید. بویژه اگر اخیرا بدلیل تغییر شغل و یا شرایط زندگی و یا افزایش حجم کار و مسوولیت تان میزان استرس شما افزایش یافته است. این استرس می‌تواند افزایش بدون دلیل شما را توجیه نماید. بسیاری از افراد، غذا را به عنوان یک تسکین دهنده در استرس هایشان استفاده می‌کنند. ولی این تسلی یافتن برای مدت طولانی ای دوام نمی‌آورد . توصیه اساسی آنست: وقتی که استرس دارید به جای پناه بردن به غذا، از تکنیک های آرامش بخش و ورزش استفاده شود که علاوه بر بهبود وضعیت روانی، کالری را نیز می‌سوزاند و برای سلامتی مفید است.
چاقی ناشی از داروهای اختلالات هورمونی
بسیاری از داروهایی که برای درمان افسردگی، دیابت و اختلالات هورمونی خانمها تجویز می‌شوند می‌توانند منجر به افزایش وزن گردند. هورمون درمانی برای افراد یائسه، و حتی داروهای خوراکی ضد بارداری می‌توانند منجر به افزایش وزن گردند. اگر شما مشکوک هستید به اینکه آیا درمان دارویی تان موجب افزایش وزنتان می‌گردد . با پزشک خود برای امکان تغییر تجویز دارویتان مشورت کنید ولی هرگز بدون توصیه پزشکی داروی مصرفی را قطع یا کم نکنید.
اختلالات هورمونی در خانمها که معمولا همراه با علائم و تغییرات ظاهری مردانه ( مانند: ریزش موی مردانه و پرمویی) می‌باشد نیز باعث می‌گردد که براحتی وزن شما افزایش یابد.
زمانی که پای اختلالات هورمونی جدی به میان می‌آید مشکل فراتر از یک رژیم ساده است. اختلالات هورمونی شدید در افرادی دیده می‌شود که به عنوان مثال دچار بی اشتهایی هستند. البته رژیم‌های غذایی سخت به کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی منجر می‌شود که باعث خستگی و حتی برعکس به جای لاغری باعث چاقی می‌شود.
مشکل هیپوتیروئید در مردان نیز دیده می‌شود. اما در مردان مسئله‌ی آندروپوز مطرح است. آندروپوز یعنی کاهش غلظت هورمون‌های مردانه و مترادف منوپوز (یائسگی) در زنان است. در مقایسه با زنان این کاهش هورمون‌های مردانه در سن قبل از سن یائسگی زنان به وجود می‌آید و باعث افزایش وزن و در عین حال احساس خستگی، کاهش میل جنسی و اختلالات دیگر می‌شود. خوشبختانه اختلالات هورمون چاقی نیز با درمان‌های مناسب از بین می‌روند.
برای آشنایی با ” علائم اختلالات هورمونی ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: تبیان. لقمه
