هیپوفیز، یکی از غدههای موجود در بدن ما است که شبیه یک فندق می باشد، اما همین غده کوچک فندقی، کارهای مهم و حیاتی زیادی را در بدن ما مدیریت میکند.
بدن ما روزانه تحت تأثیر عوامل متعدد محیطی قرار دارد. این عوامل محیطی میتوانند ثبات ترکیبات داخلی بدن را تغییر بدهند. برای جلوگیری از این تغییرات که زندگی ما را به خطر میاندازد، دو ساختمان مهم در بدن انسانها خلق شده است که کار این ساختمانها حفظ ترکیبات داخلی بدن و ثابت نگه داشتن عملکرد آنهاست. یکی از این ساختمانها، دستگاه عصبی و دیگری، غدد درون ریز هستند که با ترشح موادی به نام هورمون در داخل جریان خون، عمل دیگر اعضا و اندامهای بدن را تنظیم میکنند.
شما تعداد زیادی از غدد داخلی بدن را میشناسید، مثل تیروئید و فوق کلیوی، اما فرمانده ی همه غدد بدن که کار غدد دیگر را تنظیم میکند، هیپوفیز است. به طور مثال هیپوفیز به غده تیروئید دستور ترشح هورمون تیروئید را میدهد یا به غده پستان بعد از زایمان، دستور ترشح شیر میدهد.
شایع ترین اختلالات غده هیپوفیز
- کاهش شدید و یا افزایش شدید هورمون رشد سبب رشد غیر عادی میشود.
- کاهش شدید مقدار هورمون رشد در کودکی (قبل از بلوغ) سبب کوتاه قدی شدید یا “نانیسم” میشود. افراد مبتلا به نانیسم دارای هوش طبیعی هستند. اگر قبل از آنکه رشد استخوانهای دراز پایان یابد به این نقص پی ببریم، میتوانیم آن را با تزریق هورمون رشد درمان کنیم.
- افزایش ترشح هورمون رشد در سنین رشد (قبل از بلوغ) باعث رشد بیش از حد میشود که “ژیگانتیسم” یا “غول آسایی” نامیده میشود.
- اگر افزایش غیرعادی این هورمون در دوارن بلوغ یا بعد از آن اتفاق افتد، شخص مبتلا بلند قدتر نمیشود، اما قطر استخوانهای دست، پا و صورت افزایش مییابد. اولین نشانه این بیماری نیاز به کفش بزرگتر و تنگ شدن انگشتر در دست است. این عارضه را “آکرومگالی” مینامند.
منبع: تبیان