[sbu_post_image]
دستگاه تولید مثل مرد شامل بیضه ها (Testis)، اپیدیدیم، کانال دفران، کیسه منی (Seminal Vesicle)، پروستات، غدد کوپر و آلت (Penis) می باشد.
بیضه ها
بیضه ها دارای دو وظیفه مشخص هستند که هر دو تحت کنترل هیپوفیز قدامی و هیپوتالاموس قرار دارند:
- تولید و ذخیره سازی اسپرماتوزوئید در لوله های اسپرم ساز
- سنتز و ترشح آندروژن ها توسط سلول های لایدیگ
در مرد بالغ هر بیضه حدود 25 گرم وزن دارد که وزن آن در سنین کهولت کاهش می یابد. قسمت عمده هر بیضه از لوله های اسپرم ساز پر پیچ و خم تشکیل شده که محل ساختن اسپرماتوزوئید است و مابین این لوله ها سلول های لایدیگ (سلول های بینابینی) قرار دارند که در ترشح آندروژن ها نقش دارند.
اپیدیدیم
اسپرماتوزوئید پس از ورود به اپیدیدیم در آن ذخیره می شود و خاصیت باروری خود را حتی پس از ماهها اقامت در این محل حفظ می کند. ترشحات این منطقه سبب تغذیه و تکامل اسپرماتوزوئید می شود. این ترشحات حاوی مقادیر زیادی پتاسیم و تستوسترون و ترکیبات انرژی زا است. اسپرماتوزوئیدها پس از 18 ساعت تا 10 روز که در اپیدیدیم باقی ماندند قدرت تحرک پیدا می کنند ولی تا لحظه انزال متحرک نمی شوند. به حرکت در آمدن اسپرماتوزوئید نتیجه تماس آن با اکسیژن و یا ماده دیگری است که بتواند به اسیدلاکتیک تبدیل شود.
کانل دفران
قسمت زیادی از اسپرماتوزوئیدها در این محل ذخیره می شوند. کانال دفران فقط وظیفه انتقال اسپرم را بر عهده دارد و بستن آنها (وازوکتومی) سبب عقیمی مرد می شود.
کیسه های منی
ترشحات این کیسه ها حاوی مقادیر زیادی پتاسیم، فسفریل کولین، اسید سیتریک، و اسید آسکوربیک(ویتامین C) است. هنگام انزال بلافاصله پس از تخلیه اسپرم از کانال دفران، هر کیسه منی محتویات خود را بداخل مجرای انزالی می ریزد.
این کیسه ها همچنین مقدار زیادی پروستاگلاندین را سنتز و ترشح می نمایند که سبب حرکات دودی معکوس دیواره رحم شده و به حرکت اسپرم ها کمک می نمایند.
پروستات
مایع رقیق، شیری رنگ و قلیایی محتوی اسید سیتریک، روی، سدیم، کلسیم، اسید فسفاتاز و ترکیبات دیگری ترشح می نماید که جهت حفظ قابلیت تحرک اسپرماتوزوئید ها لازم است.
غدد کوپر
ترشحات موکوسی و لزج را بداخل مجرای آلت ترشح می کنند.
منبع: رهافان
